الزام به ساماندهی اقتصادی و اقتصاد سیاسی:
تالکوت پارسونز و آنتونی گیدنز تلاش کرده اند تا به یک پرسش کانونی در جامعۀ سرمایه داری پاسخ دهند: با افزایش ثروت ملی و ثروت طبقۀ سرمایه دار، چگونه میتوان عامۀ مردم را نسبت به کشور، تعلق خاطر آنها به نظام سیاسی/اقتصادی، حفظ قرارداد اجتماعی و نظم عمومی تداوم بخشید؟ در پاسخ باید گفت که در اقتصاد سیاسی کشورها، سه بازیگر اصلی وجود دارد: حاکمیت، بخش خصوصی و عامۀ مردم (مصلحت عامه). سرنوشت سیاسی کشورها تحت تاثیر دینامیکی است که در میان این سه بازیگر وجود دارد. ادبیات جهانی، واژه حکمرانی (تعامل دولت، بخش خصوصی و حقوق عامه) را بعنوان مبنای کنش متعادل و پیش رونده در حوزههای مختلف، مورد پذیرش قرار داده است. در خصوص ایران و در حوزه اقتصاد، این سوال مطرح میشود که چگونه با رویکرد حکمرانی، میتوان اقدام به کاهش تورم دو رقمی در کشور نمود؟ در پاسخ باید گفت که، با توجه به هزینههای فزایندۀ نهاد دولت و ناترازی نظام بانکی، منابع مالی برای سرمایه گذاری در تولید و زیرساختهای کشور بسیار محدود بوده و یا به علت محدودیت استخراج و مشکلات فروش نفت، به حداقل رسیده است. برای حاکمیت، حفظ وضع موجود با اندکی تعدیلهای مقطعی تنها راهبرد واقع بینانه خواهد بود، زیرا اصلاحات بنیادی اقتصاد کشور، خانه تکانیهای جدی سیاسی، فرهنگی و امنیتی به همراه خواهد داشت و ائتلافهای متفاوت سیاسی را به وجود خواهد آورد. طبعاً هیچ حاکمیتی با دست خود ساخت قدرت خود را متزلزل نمیکند ضمن اینکه در گونه شناسی لذاتِ متصورِ بشر، هیچ لذتی بالاتر از لذت قدرت قرار نمیگیرد. حفظ وضع موجود، توان اجرای یک راهبرد دراز مدت را ندارد، اما با تعدیلهای ماهانه و شکار فرصتهای کوتاه مدت، قابلیت عملیاتی شدن را دارد.
کد خبر: ۳۹۴۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
نکاتی در باب امنیت؛
محمدحسین باقی در یادداشتی نوشت: مدتی است در سپهر سیاسی ایران بحثهایی مانند سوریهای شدن یا عباراتی از این دست که «خدا را شکر امنیت داریم، داعش نداریم» مطرح است. صرف نظر از درستی یا نادرستی این نگاهها، میخواهم از زاویهای دیگر به این مساله بپردازم. فرض این یادداشت این است که اگرچه در برهههایی از تاریخ ۲۰۰ساله اخیر تلاشهایی در راستای تجزیه برخی مناطق ایران صورت گرفته و صاحب این قلم منکر آن نیست؛ اما حلقههای زنجیر ایرانیت قویتر از آن است که با اتفاقاتی ازاین دست بگسلد. «سوریهای شدن» یعنی جنگ داخلی تمام عیار (نیروهای مسلح در برابر خیل مردم) همراه با مداخله خارجی تمام عیار (اعزام نیرو و کمکهای مستشاری و تسلیحاتی و اقمار پروری) که مصداقی در ایران ندارد. افزون بر این، بحث سوریهای شدن توهین به فرهنگ ایرانی و نظام حکمرانی است.
کد خبر: ۳۸۴۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۴
ساختار و تفکر سرکوب فراقانونی؛
معمولا در هر اعتراضات مردمی که در ایران رخ میدهد، یک سوال بزرگ پیش میآید. افرادی که لباس نظامی ندارند و با معترضان برخورد میکنند و گاه به نیروهای نظامی دستور هم میدهند، چه کسانی هستند و از کجا آمدهاند! در این گزارش خاستگاه تاریخی لباسشخصیها را بررسی شده و نشان داده آنها برآمده از چه تفکر و ساختاری هستند. نتیجه اینکه ساختار و تفکر لمپنی و سرکوب فراقانونی از بین نرفت و تا امروز همچنان وجود دارد.
کد خبر: ۳۸۴۰۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۷
یادداشت محسن سلگی؛
انقلاب اسلامی و مدرن بودن اصطلاح انقلاب در آن باید گفت انقلاب اسلامی هم مدرن بود هم دینی؛ چراکه هم انقلاب است هم اسلامی. هرچند که روح و غایت و منشأ آن دینی است، اما از نظر روشی و ابزاری، بی ارتباط با عالم و مفاهیم مدرن نیست. به زبان دیگر عموماً و عمدتاً دینی است و هرگز در ایدئولوژیهای مدرن، ماندگاری و نیز کشش و انرژی مفاهیم مطرح شده در انقلاب اسلامی وجود نداشته و نخواهد داشت. اما این به منزله تباین و به ویژه تقابل و تنافر مطلق آن با امر مدرن نیست.
کد خبر: ۳۷۱۰۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۴
عادی سازی خشونت در دستور کار هالیوود!
تا به حال سریالهای بسیاری در پلتفرمهای معروف دنیا ساخته شده اند و هزینههای بسیاری هم برای آنها شده است، اما چرا یک سریال معمولی با داستانی تکراری نظیر «بازی مرکب» با ۱۱۱ میلیون بیننده رسمی، به یکباره میگیرد؟
کد خبر: ۳۶۳۸۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۰۸
هالیوود در خدمت به فرهنگ آمریکا؛
فیلمهائی که حتی در مراسم اسکار نامزد هم میشوند، اولاً باید توسط کمپانیهای بزرگ سرمایهگذار در امریکا باید برای آنها سرمایهگذاری و آنها را پخش کنند. بعضاً میلیونها دلار خرج تبلیغات و توزیع آن فیلم میشود. بعد این فیلمها در سینماهائی که متعلق به اعضای همین کمپانیهاست نمایش داده میشوند، یعنی Chain سینماها تقریباً وابسته به کمپانیهای یونیورسال و متروگلدن مایر و پارامونت و اینها در تمام دنیا برای خودشان لابی مخصوصی دارند. در نتیجه، فیلمی که در اسکار مطرح میشود باید با ایدئولوژی امریکائی مماس باشد.
کد خبر: ۳۶۰۹۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
امانالله قراییمقدم؛
دکتر امانالله قرایی مقدم، جامعهشناس میگوید: این خانم معنی «سبک زندگی» را نمیداند، سبک زندگی، سبکی است که جامعه بر اساس ارزشها و هنجارهای معمول که عوامل متعددی در بروز و ظهور آن در طول تاریخ، دخالت داشتند، بهوجود آمده و معمول ونرمال است. اینکه خانم عضو شورای شهر گفته کارتنخوابی و گورخوابی و ... نوعی سبک زندگی است نشان میدهد که وی آدمی است که در زمینه برداشت اجتماعی از سبک زندگی کاملا کمسواد است.
کد خبر: ۳۵۷۰۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۸
بحران افغانستان؛
چگونگی پیشروی سریع طالبان و فروپاشی ناگهانی ارتش افغانستان این روزها ذهن بیشتر تحلیلگران را به خود جلب کرده است. به نظر میرسد ۵عامل ساختار دولت، فساد، اراده طالبان تحت لوای مقاومت در برابر اشغالگران، ناروشن بودن استراتژی آمریکا و همینطور ناکامی این کشور در نهادسازی و سرانجام حمایت پاکستان مهمترین نقش را در این پیشروی سریع ایفا کرده است.
کد خبر: ۳۵۵۴۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۶
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت؛
در شناخت ریشههای اقتدارگرایی و عقدههای استبداد ابزار جامعهشناسی و جامعهشناسی سیاسی کفایت نمیکند. زور عریان و آرامش ناشی از ارعاب یکدستی نشانه اقتدار نیست. اقتدار محصول اعتماد جامعه به حکمرانان است.
کد خبر: ۳۵۰۸۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۵
سعید شریعتی:
در شناخت ریشههای اقتدارگرایی و عقدههای استبداد ابزار جامعهشناسی و جامعهشناسی سیاسی کفایت نمیکند. برمبنای سخن افلاطون ما به ابزار معرفتی «روانشناسی استبداد» نیازمندیم. اقتدار از منشاء استبداد بیرون نمیآید. زور عریان و آرامش ناشی از ارعاب یکدستی نشانه اقتدار نیست. اقتدار محصول اعتماد جامعه به حکمرانان است.
کد خبر: ۳۵۰۸۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۵
حسین هوشمند؛
مقاله حاضر ضمن تفکیک بین دو برداشت از روشن اندیشی، موسوم به روشن اندیشی رادیکال یا حداکثری و روشن اندیشی منعطف یا حداقلی، به تبیین و دفاع از روشن اندیشی حداقلی و کثرتگرا میپردازد و آنرا بمنزله طرحی برای بازنگری و بازسازی روشنفکری دینی که اکنون به روشن اندیشی حداکثری گرایش یافته است ارائه میدهد.
کد خبر: ۳۴۰۲۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۰
همهچیز را به دولت گره نزنیم
این کتاب بهانه مناسبی برای گفتوگو درباره دولت ایران معاصر بهوجود آورده که نباید از آن بهسادگی گذشت، بهویژه اینکه امروزه هر چیزی در جامعه ما از زاویه دولت دیده میشود و هر صاحبنظر یا حتی غیرمتخصصی همهچیز بیربط و باربطی را به مسئله دولت گره میزند.
کد خبر: ۳۰۱۷۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۲
محمد طبیبیان تشریح میکند
هرچند برای حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی دولت در سالهای اخیر طرحهای کوتاه، میان و بلندمدتی را ارائه داده است، ولی در عمل این سیاستها راه به جایی نبرده و با کوچکترین تلنگری آرامش جامعه از هم میپاشد.
کد خبر: ۲۹۵۷۲۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۳۱
یادداشت محسن سلگی؛
تمدن نوین اسلامی ممکن است و بهعنوان یک آرمان میتواند دستکم همچون ستاره قطبی باشد که اگر بدان هم نرسیم اما راه را به ما نشان دهد. درنهایت، باید گفت شرط واقعبینی (آرمانگرایی واقعبینانه) ملاحظه کارنامه، مقدورات و نیز تغییرات جامعه و خواسته مردم است.
کد خبر: ۲۷۷۴۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۳
یادداشت داود مهدویزادگان؛
با وقوع حادثه کروناویروس، چالشی بزرگ در حوزه علومانسانی و اجتماعی پدید آمده است بهطوریکه بخشی از اصحاب علومانسانی درصدد توضیح ضرورت و کار آن در وضعیت بحرانی برآمدهاند. بنابراین، از جهت وجود بحران در حوزه علومانسانی، جای هیچ تردیدی نیست.
کد خبر: ۲۷۶۶۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۲۹
محمدمحسن راحمی:
به نظر میرسد پس از جنگ جهانی دوم، کرونا مهمترین بحرانی است که تمام این خیالبافیها را نقش بر آب کرده است. حتی در پیشرفتهترین کشورهای توسعهیافته یا به اصطلاح «جهان اول»، روزبهروز بر آمار مرگومیر بر اثر یک بیماری واگیردار افزوده میشود. ویروسی به اندازه فقط چندنانومتر، نهتنها بیمارستانها را به گورستان تبدیل کرده، بلکه حتی نفسهای بزرگترین اقتصادهای جهان را هم به شماره انداخته است. رویای گلوبالیسم نقش بر آب شده و «دهکده جهانی» بیش از هر چیز به باغوحشی ترسناک تبدیل شده است.
کد خبر: ۲۷۰۱۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۲۳
پاسخ به یک پرسش تاریخی؛
محمود سریع القلم در یادداشتی به یک پرسش مهم در تاریخ ایران پاسخ داده است. اینکه چطور یک سیاست مدار تحصیلکرده در برخی حکومت ها تبدیل به یک فرد فاسد، توجیه گر و حتی متوهم می شود آنچه مهم است ساختاری است که این فرد تحصیل کرده در آن عمل می کند.
کد خبر: ۲۶۸۴۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۲
یادداشت محمود سریع القلم؛
نتیجهٔ بحث با دانشجو بدین جا ختم شد که در بیشترِ مناطقِ جهانِ فعلی، شما خیلی نمی توانید گله مند باشید وحتی انتظارِ کارآمدی داشته باشید. شما در پی کشفِ فونداسیونِ ساختمانی باشید که در طبقهٔ بیستم آن، افراد مشغولِ لذت بردن از سِمَت و قدرت هستند؛ فونداسیونی که زیرزمین است و دیده نمی شود. درحالیکه استدلال روی زمین است و قابل دیده شدن. استدلال فقط با شفافیت از غُربَت رها می شود.
کد خبر: ۲۶۷۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۹
هیجانات انسانی؛
مروری بر تازهترین کتاب ویلیام دیویس، «حالتهای عصبی: احساسات چگونه بر دنیای ما مسلط شد»
کد خبر: ۱۷۷۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۰۳
بدان آنچه را میدانی؛
آمریکا چه بود؟ قدمت این سؤال تقریباً بهاندازۀ خود جمهوری است. در سال ۱۷۸۹، یعنی همان سالی که جرج واشنگتن نخستین دورۀ ریاست جمهوریاش را آغاز کرد، دیوید رمزی، پزشک و سیاستمدار اهل جنوب کالیفرنیا، به صرافت افتاد ملت جدید را، با نظرکردن بر گذشتۀ کوتاهاش، دریابد. در آن زمان، تاریخهایی که از آمریکا وجود داشت روایتهای بومی بودند، یعنی داستان ایالتها یا افسانههای پراکندۀ مستعمرهنشینان. ملتها، در آن دوران، از راه تبار، مذهب، یا خاکِ آبا و اجدادی به یکدیگر مرتبط میشدند.
کد خبر: ۱۷۵۴۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۳